بررسی پویایی پوشش گیاهی مراتع ارتفاعات تحت شرایط مدیریت بومی (مطالۀ موردی: مراتع ییلاقی باغرو در استان اردبیل)

تغییرات پوشش گیاهی مراتع، پدیده­ای است که معمولاٌ در ترکیب و ساختار پوشش گیاهی در طول زمان رخ می­دهد، از طرف دیگر دخالت انسان نقش تأثیرگذاری در حفظ ثبات و یا تخریب آن ایفا می­نماید. با هدف مطالعۀ پویایی پوشش گیاهی مراتع در شرایط مدیریت بومی­، مراتع ییلاقی باغرو در استان اردبیل از سال 1387 تا 1391 مطالعه شد. در منطقۀ معرف عوامل مربوط به پوشش تاجی گیاهی، تراکم و فراوانی به تفکیک گونه­های اصلی و گروهی (فرم رویشی) در طول سه ترانسکت 500 متری با 30 پلات (5/1× 5/1 متری)، طول ترانسکت­ها و ابعاد پلات­ها با توجه به شرایط پوشش گیاهی تعیین شد. ­همچنین رطوبت خاک سطح ریشه با استفاده از دستگاه TDR و کربن آلی سطح خاک اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد در طی دورۀ چهار سال در پوشش گندمیان چند ساله مانند Festuca ovina، Alopecurus aucheri، Bromus tomentellusو Koeleria caucasica تغییرات آن­ها تابع بارش‌های فصل رویش بود و بین سال­ها اختلاف معنی­دار وجود نداشت. گیاهان بوته­ای مانند Onobrychis cornuta و Astragalus aureus تحت تأثیر نوسانات بارندگی سالیانه و رطوبت عمق خاک بوده و بین سال­های مطالعه اختلاف معنی­دار وجود داشت. فورب‌های چند ساله مانند Scorzonera radicosa ، Polygonum alpetre وVeronica orientalis  تابع بارش­های فصل رویش بود و در بین سال­ها اختلاف معنی­داری نشان داد. تغییرات کربن آلی خاک روندی کند و بطئی داشته است. بنابراین نتایج حاصل از پایش روند تغییرات سال به سال در پوشش گیاهی گونه­های اصلی، رطوبت خاک و نیز چگونگی وضعیت فرسایش خاک، راهنمای مناسبی برای تصحیح روش­های فعلی مدیریت مورد استفاده­ قرار گیرد.